Butoh


Japoński taniec butoh narodził się niedawno. Pierwszy spektakl odbył się zaledwie w 1959 roku, ale od początku były kłopoty z klasyfikacją tego zjawiska (widowisko teatralne, taniec?). Początkowo sztuka tańca butoh uznawana była za awangardową i niepotrzebną. Wpływ na jej powstanie miały wydarzenia w Hiroshimie, a także zrzeczenie się tronu przez cesarza, co spowodowało załamanie się istniejącej od 2500 lat hierarchii. Twórcy butoh buntowali się również przeciwko zalewającej Japonię kulturze Zachodu, dlatego też do połowy lat 70. na Zachodzie o butoh nie wiedziano nic.

Nazwa składa się z dwóch japońskich słów: "bu" - taniec i "toh" - krok. W pierwszych spektaklach brali udział tylko mężczyźni. 30-osobowy zespół prezentował spektakle pełne erotyzmu, pokazujące siłę męskich ciał, poruszające problemy homoseksualizmu. Przedstawienia te realizowane były przez pierwszego twórcę butoh - Hijikatę. Spektakle nie podobały się władzom, które bardzo szybko zakazały oficjalnej prezentacji butoh. Prezentacje jednak rozwijały się i ich twórcy występowali w przeróżnych nieoficjalnych miejscach - domach przyjaciół, świątyniach. W latach 60. butoh zaczął opanowywać całą Japonię, pojawiało się coraz więcej twórców i wykonawców, coraz więcej zainteresowanej publiczności.



W 1978 roku butoh po raz pierwszy pojawił się na Zachodzie i od razu wzbudził sensację. Zachód poznał nową formę sztuki, w której tancerz pozostaje bez tożsamości, jest "niewidoczny" i anonimowy, w stanie bycia niczym. Ma "tylko" ciało, które dąży do aktu transformacji. Młodsi twórcy butoh zafascynowali się kulturą Zachodu, a zwłaszcza Artaud, Grotowskim i niemieckim kinem ekspresjonistycznym. Manifestacyjnie używają brzydoty, cielesności, które mają przynieść oczyszczenie.

Butoh rozwija się. Do spektakli wprowadzono kobiety, zaczęto korzystać z japońskiej ludowości, codzienności. W pracy wykorzystuje się elementy jogi i medytacji. Ciało stanowi kostium dla duszy, podkreślana jest jego stabilność, jest starannie malowane - talkowane i pobielane. Umysł ma być czysty, otwarty. Świat przedstawień butoh jest zagmatwany, chaotyczny, wartości materialne są odrzucone. Spektakle butoh pokazują dramat człowieka, zaczynający się w dniu jego narodzin i trwający aż do śmierci. (Kinga Byzdra)



Butoh is an enigma, an ever-evolving mystery. Violent or peaceful, slow or manic, painfully intimate or grandly spectacular, freely improvised or choreographed in stylized gestures, Butoh seems to fly away from itself, resisting definition or explanation, yet profoundly transforming those who encounter it.

Butoh burst upon the world in 1959 in Tokyo in a performance by Tatsumi Hijikata and Yoshito Ono that was immediately labeled scandalous by Japanese society. Violent and sexual, irrational and frightening, Hijikata danced in search of his own body. What does it mean to be incarnate on earth - "a corpse standing upright?"

Butoh's founders, Kazuo Ono and Hijikata, trained in Western dance and in the German Neue Tanze tradition. They searched for a way of moving that better fit their bodies, that was distinctly Japanese without being traditionally Japanese. In seeking a Japanese dance, they discovered something universal, a new art form, neither theater nor dance, that offered a way to overcome the distance between the dancer and the body and between the body and the universe. Convinced that the exploration of forbidden sexual passions could free the body from artifice, rejecting dance as self-expression and drawing inspiration from nature and from the imagination, from the crippled and the blind, these early Butoh pioneers gave birth to something that has revolutionized art. Today, Butoh has spread throughout the world and continues to develop in ways its founders could never have foreseen. (Bob DeNatale)

0 komentarze:

Prześlij komentarz

    Serpent.pl