Rock Opera - Naga (1972)



Ada Rusowicz - Piosenkarka obdarzona wyjątkowym talentem, zaliczana do najciekawszych wokalistek polskich minionego trzydziestolecia. Nigdy nie zabiegała o popularność, nie pozowała na gwiazdę i nie rozpychała się łokciami w drodze do sławy.

Na poczatku lat sześćdziesiątych, będąc jeszcze nastolatką, należała do grupy młodych buntowników, którzy w wyjątkowo niesprzyjających warunkach podjęli próbę wyprowadzenia polskiej muzyki i piosenki z prowincjonalnego zaścianka i wprowadzenia jej na szeroki świat. Należenie do tego grona wymagało odwagi. Narodziny Mocnego Uderzenia w Polsce (bo tak nazywaliśmy rock`n`rolla w latach, gdy słowo to było u nas jeszcze na indeksie), a szerzej: narodziny kultury w stylu blue jeans były częścią procesu tworzenia się nowych faktów kulturowych, zwyczajów i konwencji. Nowa muzyka drażniła i prowokowała, ale to właśnie ona wzywała do obalenia obowiązujących w tym czasie obyczajów i nosiła znamię rockowego buntu...

Z głębokich zakamarków wspomnień, sięgających roku 1963, wydobywam dziś obraz młodej, przystojnej dziewczyny, o wyrazistych oczach, pogodnym usposobieniu i przejmującym głosie.

Urodzona 8 września 1944r. w Wilnie, odkryta przez Czesława Niemena (kompozytora jej wczesnych przebojów), debiutowała w grupie Niebieskie Pończochy towarzysząc Niemenowi w jego pierwszych nagraniach. Wkrótce była solistką Niebiesko-Czarnych, a niebawem - na przełomie lat 60 i 70-tych - pierwszą damą Mocnego Uderzenia w Polsce. Współpraca z zespołem, któremu była wierna do chwili jego rozwiązania w roku 1975, zaowocowała serią przebojów. Imponowała wszechstronnością: z powodzeniem śpiewała piosenki komunikatywne i łatwe w odbiorze, przeboje z repertuaru Arethy Franklin i Janis Joplin, ale także ambitne songi, jak te z rock-opery Naga, utrwalone na nagraniach Niebiesko-Czarnych w roku 1972.

Adrianna Rusowicz zginęła w wypadku samochodowym, który wydarzył się 1 stycznia 1991 roku na jednej z ulic Poznania. (Franciszek Walicki - tekst pochodzi z okładki płyty Ada Rusowicz "Największe przeboje")

Wojciech Korda - poznański wokalista, gitarzysta, kompozytor, współtwórca rock-opery "Naga". W styczniu 1964 roku z Niebiesko-Czarnymi występował jako wokalista. Po odejściu Krzysztofa Klenczona, pełnił również funkcję gitarzysty. Szeregi zespołu zasilał aż do jego rozwiązania (1976). Później występował w duecie z Adą Rusowicz (prywatnie jego żona) w zespole Ada-Korda i Horda.

Następnie, w latach 80. i 90. dawał występy w klubach krajów skandynawskich i USA. Wojciech Korda to laureat wielu festiwalów: Złotej Dziesiątki Festiwalu Muzycznych Talentów w Szczecinie (1962), Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu (1965) oraz nagrody Złotego Kamertonu w 1991r. ustanowioną przez redakcję Music News.

Grzegorz Walczak ukończył studia na Wydziale Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. W 1975 r. uzyskał stopień doktora za pracę z zakresu składni języka polskiego. Pracuje jako adiunkt w Instytucie Języka Polskiego. Twórczość literacką rozpoczął podczas studiów - pisał teksty dla kabaretu "Stodoła", jego sztuki groteskowe i poetyckie wystawiał Kabaret Literacki Uniwersytetu Warszawskiego ("Obrona Mrożka") i Teatr STEM przy Klubie Medyka ("Cztery twarze wolności"). W latach 1967-1973 współpracował z Polskim Radiem - napisał wówczas kilka słuchowisk ("Baśń o dobrych duchach" - 1967, "Kaktus" - 1968), scenek groteskowych i audycji poetyckich (m.in. "Taniec z Dusiołem", "Treny mojej matce"). Walczak jest ponadto autorem libretta do pierwszej polskiej rock-opery "Naga", która wystawiona była w latach 1973-1974 na scenach teatrów muzycznych i estradach naszego kraju oraz wydana na płytach Polskich Nagrań.

"Dla publiczności "Naga" jest szokiem. Taki szok warto jednak zastosować wszędzie tam, gdzie obiegowa estetyka schlebia tradycyjnym upodobaniom, częstując odbiorców bredniami dziewiętnastowiecznej operetki i na ich modłę tworzonymi niby-musicalami" - pisała prasa w 1973 r. po premierze musicalu "Naga". Wystawiona w Teatrze Muzycznym w Gdyni rock-opera miała dość bełkotliwe przesłanie filozoficzne, ale za to przyciągała ponad dwudziestoma songami zarówno bigbitowca Wojciecha Kordy, jak i jazzmana Zbigniewa Namysłowskiego. Atrakcją dodatkową był występ nagiej statystki. Korzyści propagandowe z modnego gatunku postanowiły wyciągnąć również władze PRL. Pytania o sens ludzkiego życia i poszukiwanie prawdy - owej tytułowej "nagiej" były treścią znakomitego widowiska, w którym Niebiesko-Czarni pokazali wszystko to, co może porwać i zafascynować w muzyce rockowej.

W nagraniu płyty udział wzięli:

Janusz Popławski - bass guitar
Zbigniew Podgajny - organ
Joachim Rzychoń - bass guitar
Jerzy Dąbrowski - drums
Wiesław Żakowicz - alto & baritone sax, flute, conga
Ada Rusowicz - vocals
Stan Borys - vocals
Wojciech Korda - vocals
Zbigniew Namysłowski - alto sax, flute
Waldemar Kurpiński - baritone sax
Tomasz Szukalski - tenor sax
Tomasz Stańko - trumpet
Janusz Muniak - tenor sax
Zbigniew Seifert - alto sax
Paweł Dąbrowski - bass guitar
Bronisław Suchanek - bass
Kazimierz Jonkisz - drums
Józef Gawrych - percussion
Bogdan Kulik - percussion
Zespół Smyczkowy Jana Pruszaka

Niebiesko Czarni 10th anniversary in was marked with release of the first Polish rock opera ‘Naga’ (‘Naked’). An extremely daring project for early 70s Poland, ‘Naga’ was also a musical and cultural milestone. Amazing vocal work (with guest appearance of Stan Borys), naked dancers and Poplawski playing guitar with a bow turned ‘Naga’ into an enormously successful project. Wonderful inspired jazz orchestral, with voice-coirs and vocals, groovy funky progressive beat jazz, ...only if we start with the first track "uwertura" it's a deep orchestral 6/4 deep modal monster jazz track, after that very groovy beat grinder but very soulful and deep and so it goes on and on this record is a serious must for all record collectors, with: zbigniew namysloski on sax, could always contain undiscovered samples, break beat, breakbeats, breakdown, loops, sounds etc... these east european records, for beat diggers, sample heads and record nerds. First of more than 150 stage shows based on the opera took place in Gdynia on April 23rd, 1973. ‘Naga’ also dominated in band’s stage set in early and mid-70s.

link in comments

3 komentarze:

  1. Anonimowy25/1/08

    All right, I'll try this one. Your post on magic mushroom is also beautiful though I already know the Archive.org LP. Beautiful blog. By the way, what does mean your title: 'którędy pójdą dzicy święci'? Take care.

    OdpowiedzUsuń
  2. Hello, Continuo. Thanks for trying this, but as I'm looking for the stuff on your blog it won't be your favourite item. You should better try Atman - this is brilliant. The second question: this is a phrase taken from the poem of polish poet Barbara Sadowska, mothre of Grzegorz Przemyk - the young boy killed by communist militia during the state of war in Poland in 80's. The free translation is: .... where the savage saint will go?

    OdpowiedzUsuń