Kwartet Jorgi - To i Tao (1991)



"Muzykę naszą tworzy wędrówka.
Spotykamy muzyków.
Tak jak inni podarowują sobie przedmioty,
Oni przekazują nam część swego dziedzictwa.
Sami też kiedyś zostali obdarowani.
Kręci się kołowrotek.
Jest jeszcze zapis.
On jest jak ziarno.
Poświęcamy mu swoją uwagę,
Część naszej biografii.
Wrasta w nas.
To ważna część naszego życia."

Kwartet Jorgi – polski legendarny zespół folkowy powstały na początku lat 80 z inicjatywy Macieja Rychłego. Brzmienie zespołu jest efektem twórczych poszukiwań jego założyciela. Poszukując inspiracji wybrał się na tereny południowo wschodniej Polski, do Słowacji i na Ukrainę, skąd przywiózł cały szereg tradycyjnych tematów muzycznych.



Muzyka zespołu sięga głęboko do słowiańskich korzeni łącząc się z wirtuozerią wykonania i szeroko rozbudowaną improwizacją. Słychać w niej też wpływy muzyki tradycyjnej różnych zakątków świata – Karpat, Irlandii, Afryki. Styl zespołu określa z jednej strony fascynacja muzyką celtycką, z drugiej – czerpanie z tradycji słowiańskiej. Bazują na elementach ludowej tradycji muzycznej wielu narodów, na przykład bałkańskich Cyganów, korzystają z doświadczeń muzyki klasycznej i jazzu. Podstawowy skład zespołu to:

Janusz Brych - saksofon sopranowy
Maciej Rychły - flety pasterskie
Waldemar Rychły - gitara


Kwartet Jorgi

Przestrzeń spotkania jaką proponuje Jorgi określają dwie muzyczne tradycje - jazzowa i ludowa, przeplatając się i tworząc zwartą, spójną formę. Jazzowy aspekt ich twórczości realizowany jest przede wszystkim przez Janusza Brycha - flecistę i saksofonistę nagradzanego wielokrotnie na festiwalach w kraju i za granicą (Jazz Festiwal Dunkierka). Współtworzył zespoły: Kwintet Piotra Wojtasika, Kwartet Joachima Mencla, Jazz Trio, Young Power etc.

Wątek ludowy natomiast realizowany jest przez Macieja Rychłego - wirtuoza karpackich fletów pasterskich grającego także na rekonstruowanych fletach pochodzących z wczesnośredniowiecznych grodzisk z terenu Polski. Grające repliki wykopaliskowych instrumentów były przedmiotem naukowej analizy dotyczącej technik gry i możliwości dźwiękowych. Wyniki tych badań Maciej Rychły zawarł w artykułach publikowanych w literaturze muzykologicznej (kwartalnik „Muzyka”) oraz archeologicznej (Kwartalnik Instytutu Historii Kultury Materialnej).

Analiza przetranskrybowanego materiału muzycznego jest pasją Waldemara Rychłego grającego w Kwartecie Jorgi na gitarze. Studiowanie skalowłaściwej praharmonii realizowanej przez Hucułów w grze na cymbałach pozwoliło, poprzez przeniesienie, na wypracowanie niekonwencjonalnej techniki gry gitarowej. Waldemar Rychły realizuje rytmy grając jednocześnie na hinduskich dzwonkach i gitarze, a podczas koncertu przestraja gitarę używając tzw. ‘stroju otwartego’.

Praca artystyczna kwartetu Jorgi od 25 lat polegała na ożywianiu źródeł kultury, na podejmowaniu archaicznych wątków i ukazywaniu nowych perspektyw dla tego, co odwieczne w kulturze. Przedmiotem analizy były zarówno najstarsze zapisy muzyki tradycyjnej jak i poznawanie tego, co wciąż jest żywym praktykowaniem tradycji" – opowiada Maciej Rychły.



Kwartet występuje czasem jako trio

In the early 1980's, when in Poland all was "quiet" as a result of the martial law imposed by general Jaruzelski, Maciej Rychly went hiking in the quietness of the mountains to learn from the villagers how to play the shepherds' whistles. Then, in 1984, he formed Kwartet Jorgi with the help of his brother Waldek at the guitar. The band was based in the city of Poznan, but travelled widely across Eastern Europe to collect the folk music of Poland, Ukraine and the Balkans. Kwartet Jorgi gave concerts as far as Brazil, Canada and Australia, and also created music for the theatre. Maciej Rychly is also an accomplished writer. In my opinion, the 1991 album "To I Tao" is surely one of their highest achievements. Here are some quotes (freely edited) from the album sleeve:

Wandering creates our music. We meet musicians. While other people can donate objects, they donate their heritage.

Culture isn't good or bad in itself. It is like cultivation. There are many cultivations. There are no monocultures. How can one measure richness ? By the multitude of harmonies. The one who feels harmony accepts the necessity of diversity. The forests and the mountains are sanctuaries, where spirituality finds refuge. And then there are the dreams. Dreaming you reach the borders. (post and link found on babelogue.blogspot)

link in comments

1 komentarz:

    Serpent.pl